Bánh dầy Quán Gánh là đặc sản truyền thống của Hà Nội (Hà Tây cũ). Làng cổ Quán Gánh làm sống động cả khung cảnh với tiếng giã bánh từ nhà này sang nhà khác lúc bình minh. Cùng tìm hiểu thêm về món bánh dầy Quán Gánh trong bài viết dưới đây.
Bánh dày Quán Gánh
Bánh dầy Quán Gánh
Đi dọc theo Quốc lộ 1 đến Cổng Hà Nội, du khách sẽ nhìn thấy có hơn 100 quán nhà lá bán bánh dầy. Đây là Quán Gánh, nơi sản sinh ra món bánh dày Quán Gánh, món ăn mang tên thủ đô Hà Nội ngàn năm trước. Cho đến nay, bánh dầy Quán Gánh ngày nào vẫn là một trong những món ăn đặc sắc của Hà Nội, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
Ban đầu, bánh dầy Quán Gánh chỉ là một gánh hàng rong bán bánh dày trên quốc lộ 1. Theo thời gian, món ăn này đã trở nên nổi tiếng đối với người dân địa phương cũng như khách du lịch trong nước và quốc tế. Họ gọi món bánh này là bánh dầy Quán Gánh.
Năm nào cũng vậy, cứ đến trước Tết Nguyên đán, làng bánh dầy Quán Gánh tại thôn Thượng Đình lại ngày đêm đốt lửa, làm những chiếc bánh dày thơm ngon, tinh xảo để phục vụ nhân dân ăn Tết.
Bánh dày
Để khách hàng ăn một lại muốn ăn hai, ăn một lần sẽ nhớ mãi, người dân làng Thượng Đình đã quen với quy trình tráng bánh đơn giản nhưng rất nghiêm túc. Thành phần chính của bánh là nếp cái hoa vàng, nếp quýt và đậu xanh lòng vàng hương cà cuống.
Nếp làm bánh có độ dẻo cao và mùi thơm rất đặc trưng. Gạo được chọn rất kỹ trước khi làm bánh. Hạt gạo phải đều, không lẫn, không trắng, lẫn bột báng. Gạo phải được giã kỹ và trắng. Gạo sau khi giã phải thật sạch, tất cả cám, bồ trấu phải được loại bỏ. Khi xới những hạt gạo trên tay, bạn sẽ cảm nhận được một mùi thơm dịu mát thoang thoảng.
Gạo vo sạch, xả 2,4 lần nước, gạn hết tạp chất, ngâm nước lạnh khoảng 2,3 tiếng. Sau đó vo sạch nước ngâm, để ráo nước rồi cho vào bát gạo nếp. Khi nếp gần chín, đổ nước ấm vào tráng đều tay để nếp chín đều (khâu này quyết định chất lượng của bánh). Nếu nếp thơm thì đổ vào cối giã hoặc đồ cói, trải trên nền gạch. Dùng chày hoặc chọc cho nhanh nóng.
Bánh dày Quán Gánh ở Hà Nội
Nghiền gạo nếp cho đến khi mịn và trộn thành một khối mịn, trong suốt. Với đôi bàn tay sạch sẽ, người thợ dùng hai tay bóp một ít bột, dàn mỏng bột cho đều, cho nhân vào và bọc kín. Người thợ cần ép nhẹ khuôn để bánh có hình tròn. Làm một chiếc bánh phẳng. Trong làng nghề thủ công có câu “Vắt tròn, bóp bẹp”. Công đoạn cuối cùng là phong 5-6 chiếc bánh từ lá dong tươi, dán nhãn và buộc bằng lạt đã được nhuộm đỏ.
Cách làm bánh dày
Để tạo ra một chiếc bánh dầy Quán Gánh thơm ngon, hấp dẫn, người làm bánh phải tuân theo một quy trình làm bánh nghiêm ngặt và tỉ mỉ. Để hoàn thành món bánh dầy Quán Gánh, cần trải qua nhiều công đoạn phức tạp từ khâu chọn nguyên liệu, sơ chế nguyên liệu và hoàn thành.
Việc cán và làm phẳng nên được thực hiện đồng thời với quá trình chuẩn bị nhân bánh. Mỗi chiếc bánh dầy Quán Gánh thường có một trong ba loại nhân: nhân ngọt, nhân mặn và nhân chay.
Cách làm bánh dày
Bánh dầy Quán Gánh ngày này gồm có nhân ngọt làm từ đậu xanh, đường và dừa nạo, nhân mặn làm từ đậu xanh, mỡ và tiêu xay, và nhân rau câu làm từ bột nếp, chỉ được xát bên ngoài. Cho các nguyên liệu làm nhân vào một nồi lớn và khuấy đều cho đến khi các nguyên liệu được trộn đều.
Công đoạn cuối cùng để hoàn thành một chiếc bánh dầy Quán Gánh là nhồi và gói lá. Cho bánh và bột nếp vào màng bọc thực phẩm sạch, thoa dầu và gói lại bằng lá. Lá gói bánh là lá dong có màu xanh rất đẹp mắt và giúp bánh thơm tối đa.
Từ xưa đến nay, bánh dầy Quán Gánh luôn được du khách ưa chuộng và thường được mua về làm quà biếu ông bà cha mẹ, con cháu, thắp hương cúng tổ tiên vào những ngày rằm. Nhất là từ khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, đời sống nhân dân ngày một nâng cao. Người làng Thượng Đình ngày đêm tất bật tráng bánh phục vụ lễ hội, đi đường xa và đặc biệt là theo đơn đặt hàng của các đám cưới ngày càng nhiều.
Trong những năm qua, bánh dầy Quán Gánh đã được quan khách trên khắp nơi yêu thích và ngưỡng mộ. Bánh dầy Quán Gánh tuy không cầu kỳ hoa mỹ mà rất thanh tao, dân dã. Tuy là một loại bánh dân dã nhưng nó lại mang một ý nghĩa lịch sử lâu đời và sâu xa, ăn sâu vào văn hóa ẩm thực Việt Nam.
Vị ngọt dịu của nếp cái hoa vàng quyện với vị mằn mặn, béo ngậy của nhân đậu sẽ ngon hơn khi ăn cùng nhau. Món bánh đậm đà độc đáo này sẽ để lại ấn tượng khó phai trong lòng thực khách của bạn.
Từ những chiếc bánh ngon bán ở bến nước đầu làng. Giờ đây, bánh dafayb Quán Gánh ngày nào đã trở thành đặc sản thực sự. Nó cũng được biết là thu hút nhiều khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới.
Bánh dầy Quán Gánh ở Hà Nội
Nghệ nhân Nguyễn Thị Hiền ước tính làng nghề hiện có khoảng 20 hộ làm nghề. Để dễ dàng nhận biết bánh dày Quán Gánh đúng chuẩn. Dân làng thường đóng cái muôi bằng một con tem màu đỏ son có nội dung “Vạn sự như ý”. Ước tính mỗi hộ có thể bán được khoảng 60 gói/ngày. Những ngày Tết thường bán chạy hơn ngày lễ. Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh cũng ảnh hưởng không nhỏ đến doanh số. Một hộp bánh dầy 6 cái thường có giá từ 20.000 - 25.000 đồng.
Bánh dầy Quán Gánh không cầu kỳ mà là một món ăn rất thanh tao và dân dã, nhưng mang ý nghĩa lịch sử lâu đời, ăn sâu vào văn hóa ẩm thực Việt Nam. BÀi viết trên đây đã thông tin chi tiết về loại bánh đặc sản này. Hy vọng bạn đọc đã có thể hiểu rõ hơn về món bánh dầy Quán Gánh này.