Làm Mắm Tôm Ăn Bún Đậu

Bún đậu mắm tôm

Tuy nhiên, giờ đây bạn hoàn toàn có thể thực hiện công thức này tại nhà và tận hưởng món mắm tôm tuyệt vời.

Mắm tôm là gì?

Mắm tôm là một loại mắm đặc trưng được sản xuất từ tôm hoặc moi kết hợp với muối ăn và quá trình lên men đặc biệt. Trong quá trình lên men, mắm tôm sẽ trải qua một quá trình phức tạp và cần sự hỗ trợ của một loại enzyme có trong ruột của loài moi để đạt được mùi vị và màu sắc đặc trưng.

Việc sử dụng enzyme từ ruột moi là cần thiết trong quá trình lên men mắm tôm. Enzyme này giúp điều chỉnh quá trình lên men và tạo ra mùi vị đặc biệt trong mắm tôm. Ngoài ra, enzyme cũng có vai trò quan trọng trong việc kiềm chế sự phát triển của các vi khuẩn phân huỷ bằng cách duy trì nồng độ muối cao trong mắm tôm.

Điều này đồng nghĩa với việc mắm tôm có mùi vị đặc trưng, mang hương thơm và màu sắc hấp dẫn mà không bị ảnh hưởng bởi quá trình phân huỷ. Quá trình lên men mắm tôm đòi hỏi sự kiên nhẫn và sự am hiểu về tỷ lệ muối, thời gian ủ, và quy trình lên men để đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm.

Mắm tôm

Nguồn gốc xuất xứ của mắm tôm

Mắm tôm còn là một món ăn truyền thống có nguồn gốc và xuất xứ từ vùng Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, Thái Lan, Campuchia và Indonesia. Mắm tôm đã tồn tại từ hàng trăm năm và là một phần không thể thiếu trong ẩm thực địa phương của các quốc gia này.

Trong lịch sử và truyền thống ẩm thực, mắm tôm đóng vai trò quan trọng như một loại gia vị và nguyên liệu trong nhiều món ăn truyền thống. Mắm tôm được sử dụng để làm nền móng cho các loại nước sốt, nêm vào các món canh, xào, và được dùng làm gia vị cho nhiều món ăn đặc biệt như bún riêu cua, bún đậu mắm tôm, và các món hải sản.

Mắm tôm không chỉ đóng vai trò là một loại gia vị, mà còn mang trong mình một giá trị văn hóa sâu sắc. Nó phản ánh sự đa dạng và sự phong phú của ẩm thực Đông Nam Á, nơi mà mắm tôm đã trở thành một phần không thể thiếu trong nền văn hóa ẩm thực của địa phương.

Trong suốt quá trình phát triển, mắm tôm đã truyền qua các thế hệ và được chế biến theo các phương pháp truyền thống đặc biệt. Nó đòi hỏi sự am hiểu về tỷ lệ muối, thời gian ủ và quy trình lên men để đảm bảo chất lượng và hương vị đặc trưng.

Mắm tôm không chỉ là một phần của ẩm thực, mà còn là một phần không thể thiếu trong các lễ hội và nghi lễ truyền thống. Nó thể hiện sự độc đáo và đặc biệt của văn hóa và truyền thống ẩm thực trong khu vực Đông Nam Á.

Cách làm mắm tôm

Cách làm mắm tôm truyền thống

Dưới đây sẽ là thành phần dinh dưỡng và hướng dẫn chi tiết cách làm mắm tôm chấm bún đậu kiểu truyền thống mà bạn có thể tham khảo:
Thành phần và giá trị dinh dưỡng trong mắm tôm:
Tôm đồng loại vừa (1 kg):
Thành phần dinh dưỡng: Tôm chứa nhiều protein, chất béo, vitamin (như vitamin B12, vitamin E) và khoáng chất (như sắt, kẽm, selen).
Lợi ích dinh dưỡng: Protein là một thành phần quan trọng để xây dựng và bảo trì các cơ và mô trong cơ thể. Chất béo có thể cung cấp năng lượng và hỗ trợ quá trình hấp thụ các vitamin. Các vitamin và khoáng chất trong tôm cũng có vai trò quan trọng trong sự phát triển và chức năng của cơ thể.
Muối biển hạt to (0,5 kg):
Thành phần dinh dưỡng: Muối biển chứa các khoáng chất tự nhiên như natri, kali, magiê và canxi.
Lợi ích dinh dưỡng: Muối là một nguồn cung cấp natri quan trọng cho cơ thể. Natri giúp điều chỉnh cân bằng nước, duy trì áp lực máu, và hỗ trợ hoạt động của các tế bào thần kinh và cơ bắp.
Rượu trắng (20 ml):
Thành phần dinh dưỡng: Rượu trắng chứa nước và cồn.
Lợi ích dinh dưỡng: Trong mắm tôm, rượu trắng thường được sử dụng như một chất khử trùng và giúp tăng độ bền của mắm.
Mắm tôm có thể cung cấp các thành phần dinh dưỡng chính như protein, chất béo, vitamin và khoáng chất từ tôm. Muối biển cung cấp natri và các khoáng chất tự nhiên, trong khi rượu trắng có vai trò làm khử trùng và tăng độ bền của mắm. Tổ hợp các nguyên liệu này giúp mang đến hương vị đặc trưng và cung cấp một số lượng nhỏ các dưỡng chất quan trọng cho cơ thể.

Bước 1: Làm sạch tôm 

Bắt đầu bằng việc chuẩn bị tôm đồng loại vừa. Rồi bạn tiến hành làm sạch tôm bằng cách nhặt sạch rơm rác và tạp chất bám vào tôm. Đây là công đoạn quan trọng để đảm bảo chất lượng của mắm tôm. Tiếp theo, rửa tôm kỹ nhiều lần dưới vòi nước sạch. Sử dụng rổ hoặc chậu rửa để rửa tôm, đảm bảo tôm được làm sạch toàn bộ. Sau đó, để tôm ráo nước hoàn toàn.

Bước 2: Xay mắm tôm 

Tiếp theo, cho tôm đã làm sạch vào máy xay cùng với muối biển hạt to và rượu trắng. Xay nhuyễn hỗn hợp cho đến khi mắm tôm trở nên mịn và đồng đều. Tránh thêm nước vào trong quá trình xay mắm, vì nước có thể làm mắm tôm mốc hoặc hỏng.

Bước 3: Ủ mắm tôm 

Sau khi xay mắm tôm, đem hỗn hợp mắm tôm vào âu sành. Đậy kín nắp của âu sành để tránh không khí bên ngoài. Để mắm tôm ủ, bạn có thể để âu sành ở một nơi khô thoáng và tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp. Nếu muốn mắm tôm lên men nhanh hơn, bạn có thể để âu sành mắm tôm ngoài trời nắng từ 4 - 6 tiếng. Thời gian ủ mắm tôm khoảng 5 - 6 tháng để đạt được hương vị đặc trưng.

Trên đây là công thức làm mắm tôm truyền thống, giúp bạn tạo ra một loại mắm tôm thơm ngon để ăn kèm với bún đậu hoặc chế biến các món ăn khác. Cũng như công thức trên, mắm tôm chua cũng có thể được thực hiện bằng cách sử dụng nguyên liệu tôm và quá trình ủ tương tự.

Cách làm mắm tôm chua đơn giản

Dưới đây sẽ là thành phần dinh dưỡng và cách làm chi tiết của món mắm tôm chua đặc biệt mà bạn có thể tham khảo:

Thành phần và giá trị dinh dưỡng của mắm tôm chua

Tôm đồng: 1 kg

- Thành phần dinh dưỡng: Tôm đồng chứa nhiều protein, chất béo, vitamin B12, vitamin D, sắt và kẽm.

- Lợi ích dinh dưỡng: Protein có vai trò quan trọng trong sự phát triển và sửa chữa các mô cơ, vitamin B12 giúp duy trì chức năng thần kinh và hệ máu, sắt hỗ trợ trong quá trình cung cấp oxy cho cơ thể, kẽm giúp hệ miễn dịch và quá trình trao đổi chất.

Xôi trắng: 1 bát con

- Thành phần dinh dưỡng: Xôi trắng chứa carbohydrate, chất xơ và các vitamin như vitamin B1, B2.

- Lợi ích dinh dưỡng: Carbohydrate là nguồn năng lượng chính cho cơ thể, chất xơ giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh, vitamin B1 và B2 hỗ trợ quá trình trao đổi chất và chức năng hệ thần kinh.

Gia vị: riềng non, tỏi, ớt sừng, lá ổi, mắm, muối, hạt nêm...

- Thành phần dinh dưỡng: Gia vị như riềng non, tỏi, ớt sừng, lá ổi mang lại hương vị và mùi thơm đặc trưng cho mắm tôm chua.

- Lợi ích dinh dưỡng: Riềng non có tính nóng và kháng vi khuẩn, tỏi chứa chất chống oxy hóa và chất kháng vi khuẩn, ớt sừng có chứa capsaicin giúp tăng cường tuần hoàn máu, lá ổi giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa.

Rượu trắng: 1 lít

- Thành phần dinh dưỡng: Rượu trắng chứa cồn.

- Lợi ích dinh dưỡng: Rượu trắng thường được sử dụng trong quá trình ủ mắm để giúp mắm lên men, tạo ra hương vị đặc trưng.

Mắm tôm chua chứa nhiều protein từ tôm, carbohydrate từ xôi trắng, các vitamin và khoáng chất từ tôm và các gia vị. Đây là một món ăn có giá trị dinh dưỡng cao, bổ sung protein, carbohydrate, vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.

Các bước thực hiện

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu 

Quy trình bắt đầu bằng việc sơ chế nguyên liệu. Bạn cần rửa sạch tôm đồng bằng nước muối pha loãng để loại bỏ tạp chất. Sau đó, vẩy tôm để loại bỏ vảy và vỏ không mong muốn. Rửa tôm sạch và để ráo nước.

Tiếp theo, chuẩn bị riềng non và tỏi. Gọt vỏ riềng non và thái thành lát mỏng. Để riềng trắng, ngâm riềng trong nước muối pha loãng khoảng 10 phút. Lột vỏ tỏi và thái thành những lát mỏng.

Ngoài ra, chuẩn bị ớt sừng bằng cách rửa sạch, bỏ cuống, chỉ và hạt. Cắt ớt thành dạng sợi nhỏ hoặc thái thành những lát mỏng nhỏ.

Bước 2: Ướp tôm với rượu 

Cho khoảng 200 ml rượu vào một thau hoặc âu. Cắt bỏ râu, đầu hoặc đuôi tôm tuỳ ý. Để có món tôm chua ngon nhất, nên cắt bỏ phần râu dài và đầu đất đen của tôm. Sau đó, cho tôm vào âu chứa rượu và vẩy tôm cho thật ráo.

Bước 3: Hoàn thiện món mắm tôm chua 

Đem tôm đã ướp từ bước trước vào một âu khác. Trộn đều tôm với 2 thìa canh đường, 2 thìa canh muối, riềng, tỏi và ớt. Đảm bảo tôm được ngấm đều gia vị. Ướp tôm ít nhất 15 phút.

Sau đó, cho tôm vào hũ. Lưu ý không đổ đầy hũ, để khoảng cách từ miệng hũ đến tôm khoảng 10 cm. Tiếp theo, xếp lượt lá ổi đã rửa sạch và lau khô lên trên tôm. Sử dụng nẹp tre để chèn tôm vào và giữ cho tôm không bị nổi. Cuối cùng, đậy nắp hũ kín và để tôm lên men trong khoảng từ 5 – 7 ngày.

Với quy trình này, bạn có thể tự tay làm mắm tôm chua tại nhà. Mắm tôm chua là một loại mắm truyền thống có giá trị dinh dưỡng cao, mang lại hương vị đặc trưng và thỏa mãn khẩu vị ẩm thực của mọi người.

Cách làm mắm tôm ăn bún đậu và mắm tôm chua thực sự không phức tạp và bạn hoàn toàn có thể tự thực hiện tại nhà. Với một chút thời gian và công sức, bạn có thể tạo ra những hũ mắm tôm tinh khiết, đậm đà hương vị để ăn kèm với bún đậu truyền thống. Vì vậy, hãy thử tự làm mắm tôm tại nhà để thưởng thức những món ăn ngon như bún đậu và các món chế biến kèm. Sự tự tay làm mắm tôm không chỉ mang lại trải nghiệm sáng tạo mà còn đảm bảo vệ sinh và chất lượng dinh dưỡng cho bữa ăn của bạn và gia đình.